Brak czerwonych krwinek może mieć szkodliwy wpływ na narządy i układy psa i znacznie pogorszyć jego stan. Jak rozpoznać, że pies ma anemię i jak ją leczyć?
Rodzaje anemii u psów
Wyróżnia się kilka typów tej choroby:
Niedokrwistość pokrwotoczna
Wynika to z utraty krwi, niezależnie od tego czy krwawienie jest wewnętrzne czy zewnętrzne. Może wystąpić w wyniku urazu dotykającego naczyń krwionośnych i narządów wewnętrznych. Oczywiście, bardzo trudno jest wykryć chorobę, jeśli krwawienie jest wewnętrzne, zwłaszcza jeśli jest to proces przewlekły. Jednak błony śluzowe mogą być blade, a wylewy podskórne typu punktowego nie są rzadkie.
Anemia hipoplastyczna
Ta postać choroby związana jest z brakiem jakichkolwiek mikroelementów, białek czy składników witaminowych – żelaza, miedzi, cynku, selenu, witamin z grupy B czy kwasu foliowego. Jeśli zwierzę jest karmione dietą bogatą w składniki odżywcze może dojść do niedokrwistości hipoplastycznej, ponieważ komórki szpiku kostnego są uszkodzone przez toksyny. Toksyny mogą gromadzić się w organizmie z powodu chorób zakaźnych lub zaburzeń metabolicznych.
Niedokrwistość pokarmowa
Jest to klasyfikowane jako anemia hipoplastyczna. Rozwija się u szczeniąt od najmłodszych lat, jeśli nie są karmione właściwą, zbilansowaną dietą. Może to być spowodowane brakiem żelaza w diecie, ale rzadziej jest to spowodowane patologią polegającą na upośledzonym wchłanianiu żelaza z jelit.
Aplastyczna postać patologii
Rozwija się z powodu poważnych nieprawidłowości w układzie krwiotwórczym. Patologia ta dotyczy nie tylko powstawania czerwonych krwinek, ale także pozostałych komórek krwi. Anemia hipoplastyczna może z czasem przekształcić się w anemię aplastyczną.
Ponadto lekarze weterynarii mogą zdiagnozować regeneracyjne i nieregeneracyjne formy anemii u psów. W pierwszym typie organizm jest w stanie zrekompensować utratę czerwonych krwinek, produkując nowe komórki dość szybko, ale w drugiej formie nie ma szybkiego powrotu do zdrowia.
Czynniki prowadzące do anemii u psów
Następujące stany i procesy mogą wpływać na rozwój choroby:
- Obfite krwawienia wewnętrzne z przewodu pokarmowego (wywołane przez ciężkie procesy zapalne lub choroby zakaźne).
- Choroby zakaźne (najczęściej anemia rozwija się w wyniku zarażenia kleszczami), w większości przypadków na anemię cierpią małe psy.
- Choroby o podłożu immunologicznym (autoimmunologicznym), które powodują, że układy organizmu niszczą własne czerwone krwinki.
- Przyjmowanie leków, takich jak niesteroidowe leki przeciwzapalne, które często powodują krwawienie w przewodzie pokarmowym.
- Aphanipterosis – infestacja przez pchły. Podobnie jak w przypadku inwazji kleszczy, istnieje zwiększone ryzyko dla ras pigmejskich i szczeniąt.
- Zatrucie psa przez substancje trujące lub metale ciężkie, powodując ciężkie zatrucie.
- Choroby przewlekłe (często psy, zwłaszcza starsze, cierpią na niewydolność nerek i nowotwory), które są leczone lekami zmniejszającymi produkcję czerwonych krwinek.
Objawy anemii mogą być różne i zależą bezpośrednio od jej przyczyn.
Symptomy i objawy anemii u psów
Główną funkcją czerwonych krwinek jest przenoszenie tlenu, niezbędnego do ich funkcjonowania, do wszystkich tkanek i narządów. W związku z tym, spadek liczby czerwonych krwinek prowadzi do senności u psa, a zwierzę ma trudności przy większym wysiłku fizycznym. Pies coraz częściej leży, nie jest aktywny i wstaje tylko w razie potrzeby.
Jeśli choroba nie jest spowodowana krwawieniem, lecz silnym zatruciem lub inwazją robaków czy kleszczy, objawy rozwijają się powoli. Najczęściej właściciele psów przez długi czas nie podejrzewają, że ich pupil jest chory.
W przypadku niedokrwistości autoimmunologicznej mogą wystąpić bardziej nasilone objawy:
- Duszność.
- Zaburzenia żołądkowo-jelitowe – wymioty, luźne stolce.
- Poliuria – zwiększona ilość moczu (nie zawsze występuje).
- Polidypsja – wzmożone pragnienie, powodujące wypijanie przez zwierzę dużych ilości wody.
- Stan podgorączkowy.
W trakcie badania można stwierdzić tachykardię, szmery skurczowe, przyspieszony oddech, żółtaczkę. Mocz może być brązowy z powodu zabarwienia hemoglobiną lub bilirubiną. USG i inne badania wykazują powiększenie narządów – wątroby, śledziony i węzłów chłonnych.
Które psy są zagrożone?
Anemia może wystąpić u każdego psa – rodowodowego, kundelka, dorosłego czy szczeniaka. Jednak psy z historią wrzodów żołądka lub dwunastnicy oraz psy z chorobami dziedzicznymi są również w grupie szczególnego ryzyka.
Może to również dotyczyć pit bulli, terrierów i chartów, ponieważ rasy te są podatne na choroby pochodzenia zakaźnego, które z kolei prowadzą do rozwoju anemii.
Diagnozowanie niedokrwistości u psów
Anemia jest wykrywana poprzez badania krwi. Najczęściej stosowaną metodą jest uzyskanie wartości hematokrytu w ramach klinicznego badania krwi. Jeśli liczba krwinek jest o 35% niższa niż norma u zwierzęcia diagnozuje się anemię.
W przypadku zdiagnozowania anemii wykonuje się szereg badań diagnostycznych w celu wykrycia pasożytów, które wpływają na niszczenie czerwonych krwinek, a także komórek o nieprawidłowej budowie, które sygnalizują obecność białaczki. Wśród metod diagnostycznych często stosuje się biopsję szpiku kostnego – analiza dostarcza informacji o stanie i o tym co jest przyczyną anemii.
Inne testy stosowane w diagnostyce anemii obejmują
- Badanie moczu,
- Badanie kału na obecność pasożytów przewodu pokarmowego.
Testy pomagają dowiedzieć się co dokładnie jest przyczyną anemii u psa. Na podstawie wyników zalecane jest wczesne i skuteczne leczenie.
Leczenie anemii u psów
Biorąc pod uwagę powyższe można zgodzić się, że nie ma jednego sposobu leczenia anemii. Terapia zależy bezpośrednio od tego co wywołało chorobę. Ponadto przepisując leczenie lekarz weterynarii oceni stan zwierzęcia biorąc pod uwagę jego wiek i cechy ciała.
Następujące zabiegi mogą być stosowane w przypadku niedokrwistości:
- Infuzja dożylna w celu zwiększenia objętości krwi,
- Transfuzje krwi, które obejmują czerwone krwinki, krew pełną, płytki krwi lub świeżo mrożone osocze,
- Transfuzja szpiku kostnego,
- Antybiotykoterapia (w przypadku wykrycia infekcji),
- Podanie witaminy K1 (filochinon lub fitomenadion), która normalizuje krzepliwość krwi,
- Podawanie leków przeciw pasożytom,
- Podawanie leków zawierających pożyteczne pierwiastki – żelazo, fosforan, potas,
- Ogólne środki terapeutyczne mające na celu wsparcie organizmu zwierzęcia,
- W razie potrzeby interwencja chirurgiczna.
Podczas leczenia niezbędna jest kontrola stanu zwierzęcia, a po zakończeniu leczenia regularne badania.
Przy odpowiednim leczeniu, objawy ostrej anemii aplastycznej ustępują po 21-28 dniach. Przewlekły przebieg tego typu choroby jest bardziej złożony i wymaga bardzo poważnego podejścia. Nawet po zakończeniu terapii zwierzę przez długi czas nie może w pełni powrócić do zdrowia.
Naturalnie, młode zwierzę zostanie wyleczone szybciej z każdego rodzaju choroby, a choroba jest stosunkowo łagodniejsza. Młode psy mają krótszy czas rekonwalescencji, także po operacji.
Rokowania dla psów z anemią
Oczywiście rokowania dla zwierzęcia z anemią zależą od rodzaju i postaci choroby, stanu organizmu i innych czynników. W przypadku anemii hemolitycznej psy w każdym wieku, nawet starsze dość szybko wracają do zdrowia. Oczywiście jeśli diagnoza i leczenie zostaną przeprowadzone w odpowiednim czasie.
Jeśli niedokrwistość jest spowodowana zatruciem substancjami trującymi lub chorobami autoimmunologicznymi rokowanie jest mniej korzystne.
Niedokrwistość związana z chorobą nowotworową, w większości przypadków kończy się śmiercią, ponieważ organizm psa nie reaguje dobrze na chemioterapię lub operację.
Anemia jest poważną chorobą, dlatego ważne jest, aby w porę pomóc swojemu pupilowi!